Vitate ni maneno ambayo matamshi yake yanakaribiana lakini maana ni tofauti.

Mifano ya vitate

• vua – toa nguo

• fua – osha nguo

• jaa – mahali pa kutupia takataka

• njaa – hali ya kuhisi kutaka chakula

• wasaa – muda

• fursa wasa – toa nasaha

• nyusi – nywele za paji la uso
• nyuzi – digrii

• pishi – chombo cha kupimia nafaka

• bishi – enye kupenda ugomvi

• kata – lokesheni                                 

• kataa – kutokubali

• posa – ombi la kutaka kuoa                            
• poza - malipo ya kumtuliza mtu

• paa – enda juu                        

• baa – janga

• bahasa – sio ghali                      

• bahasha – karatasi  ya kutia barua

Mifano ya vitate

• ugua – pata ugonjwa
• ungua – teketea, chomeka
• kula – kupata mlo             
• kura – uchaguzi

• mandari – matembezi ya kujistarehesha
• mandhari – sura ya nchi

• kaburi – shimo la kuzikia maiti
• kabuli – wali wa pilau ya papa au nguruwe

• kaba – bana kwa nguvu            
• kamba – uzi mnene

• piga – chapa
• pinga – kutokubali

• mkembe – mtoto
• mkebe – chombo cha kuwekea vitu

• samani – fanicha
• zamani – kale

• koma – kuacha kufanya jambo
• komaa – kuwa kubwa, kupevuka

• mchi – mti wa kutwangia vitu kwa kinu
• mji – makazi ya watu wengi

Mifano ya vitate

1. sisi – nafsi ya kwanza wingi
zizi – makao ya ng’ombe   

2. pofu – asiyoona
povu – vipotopoto vya hewa  

3. zabuni – uza kwa kushindania bei
sabuni – mchanganyiko  wa kufulia na kuoge

4. sabiki – kuwa mbele, tangulia
shabiki – mtu apendaye jambo au kitu sana

5. lila – wema
lira – aina ya pesa

6. jibu – jawabu. Neno la kuitikia au kujibia  
jipu – uvimbe mkubwa wenye usaha

7. acha – tengana na mtu, hali au kitu
asa – kanya, shauri

8. shati – vazi
sharti – lazima

9. mjuzi – mwenye ujuzi
mjusi – ugonjwa wa kutoka damu puani;

10. manda – kitu kinachoweza kushikika
mada – kiini cha jambo fulani

11. ndugu – Watoto wa ukoo mmoja 
dungu – sehemu anayokaa rubani

12. taga – toa yai katika kiloaka 

 

tagaa – tawi

 

13. nyati – aina ya mnyama wa porini
nyeti – enye ugumu

14. machi – mwezi wa tatu wa mwaka
mechi – mashindano ya mchezo.

15. sahibu – rafiki

 

 

 

shaibu – mzee mwanamume

 

16. tosa – tia kitu katika kitu kiowevu.
toza – kiko, chombo cha kuvutia tumbako

 

17. machozi – Matone  yatokayo machoni 

 

majonzi – hali ya kutokuwa na furaha.

 

18. bunge – Baraza la taifa la kutungia sheria

 

buge – Mtu aliyekatika kidole

 

19. ngeli – mpangilio wa makundi ya nomino

geli – mchezo wa watoto wa kurusha vijiti

20. shairi – mtungo wa kisanaa wenye mpangilio maalum 

shahiri – Waziwazi 

shayiri – Aina ya nafaka